Hyperventilatie of ademdysregulatie

Als je hyperventileert, adem je te veel. Er wordt dan te veel zuurstof via de longen naar het bloed gebracht. Het lichaam raakt hier als het ware door geïrriteerd en gaat maatregelen nemen om zich tegen de grote toevloed aan zuurstof te beschermen. De belangrijkste maatregel is dat er automatisch een sterke vernauwing van de bloedvaten optreedt waardoor er minder overtollige zuurstof bij de organen en weefsels terechtkomt. Hiermee wordt voorkomen dat de organen en weefsels te veel bloot worden gesteld aan zuurstofrijk bloed.

De vernauwing van de bloedvaten geeft wel bijwerkingen die niet prettig zijn zoals hoofdpijn, duizeligheid en concentratiestoornissen. Gelukkig zijn deze bijwerkingen onschadelijk en leiden zelden tot flauwvallen.

Overige bijwerkingen

Er wordt meer melkzuur geproduceerd, hetgeen vermoeide spieren veroorzaakt. Bovendien vermindert het calciumgehalte in het bloed, hetgeen kan leiden tot samentrekken van de spieren. Je voelt dit als een verkramping, verdoofd gevoel en trillen. Ook loopt de prikkelgeleiding via de zenuwen anders. Dit kan leiden tot een gevoel dat je de wereld in een roes beleeft of dat je concentratieproblemen krijgt.

Tot op heden ging men er vanuit dat er in alle gevallen bij een hyperventilatieaanval sprake was van een tekort aan kooldioxide (als gevolg van de overdaad aan zuurstof), ter bestrijding daarvan adviseerde men met name het plastic zakje. Door dat kort voor mond en neus te houden kwam het kooldioxidegehalte weer op een redelijk peil. Inmiddels is gebleken dat het tekort aan kooldioxide niet in alle gevallen optreedt. Met name als de hyperventilatieaanval voortkomt uit paniek kan er zelfs sprake zijn van een teveel aan kooldioxide. In die gevallen moet het gebruik van een plastic zakje juist worden afgeraden.

Hormoonhuishouding

Het hyperventilatie syndroom vertoont een samenhang met een verstoorde hormoonhuishouding. De stresshormonen, zoals adrenaline en cortisol blijken een grote invloed te hebben op het ontstaan maar ook in stand houden van hyperventilatie. Overbelasting, oververmoeidheid en angst zorgen ervoor dat het lichaam deze stresshormonen gaan aanmaken. Het lichaam bereidt zich voor op inspanning of irreëel gevaar. Gevolg is dat veel mensen dan vanzelf sneller gaan ademhalen dat het hart sneller gaat kloppen.

Acute hyperventilatie

Bij een hyperventilatieaanval kan de ademhaling hoorbaar versnellen en vaak kan men deze ook niet meer onder controle houden. Het hart kan sneller gaan kloppen en men heeft soms het gevoel dat het hart een slag overslaat. Men gaat transpireren en wordt bleek. Er ontstaat angst. Het vermoeden rijst dat er iets ernstigs - misschien wel een hartaanval - gaande is en dat men dood gaat. Handen en voeten kunnen gaan tintelen, de mond kan droog worden. Tevens is het mogelijk dat u duizelig wordt, wazig of dubbel gaat zien en dreigt flauw te vallen. Helder denken is niet meer mogelijk. Zonder dat daar enige aanleiding toe is kunt u gaan lachen of huilen. Paniek overheerst op dat moment alles. Na verloop van tijd houdt het echter vanzelf op. Vaak is men daarna erg moe.

Chronische hyperventilatie

Naast de acute vorm van hyperventilatie bestaat er ook een chronische vorm. Chronische hyperventilatie is minder spectaculair en daardoor ook minder eenvoudig te herkennen. Deze vorm van hyperventilatie komt echter op grotere schaal voor dan acute hyperventilatie. Chronische hyperventilatie wordt gekenmerkt door vage klachten, die echter constant aanwezig kunnen zijn. Dit is logisch omdat men bijna de hele dag 'onbewust' aan het hyperventileren is. Het duurt meestal erg lang voordat ontdekt wordt dat men lijdt aan chronische hyperventilatie, want de hierbij optredende klachten kunnen ook vele andere oorzaken hebben. Wanneer dan eindelijk de diagnose hyperventilatie wordt gesteld hebben veel mensen al angsten, zoals o.a. ziektevrees opgebouwd omdat men zo lang in onwetendheid heeft verkeerd.

Wat te doen bij een aanval van hyperventilatie:

Men kan door lichaamsbeweging (b.v. springen, het maken van diepe kniebuigingen, hardlopen, enz.) reeds in een vroeg stadium de klachten proberen terug te dringen. Beweging heeft een ontspannend effect op het lichaam. Ook kan men door bepaalde houdingen aan te nemen de klachten terugdringen. Zo zijn er nog wel meer trucjes om de adem weer onder controle te krijgen.

Naast deze adviezen zorgen wij in onze praktijk dat men, via ademhalings- en ontspanningsoefeningen, de klachten, veroorzaakt door de verkeerde ademhaling, weer onder controle krijgt.

Gezondheidscentrum De Entree

Geert Groteplein 42D
1813 BM Alkmaar

Direct een afspraak maken?

mail ons,
vul het contactformulier in,
of bel 072-5123744

Je kunt ons ook volgen op Facebook

Aangesloten bij alle zorgverzekeraars